Stres Yönetimi
Stres, kişinin biyolojik ve psikolojik dengesinin bozulmasına gösterdiği tepki durumudur. Tehdit duygusu veya acıya neden olan olaylara karşı vücudun kendi dengesini kurabilmek için verdiği normal bir fiziksel cevaptır. Stresi; kaygı, aşırı uyarılmışlık hali, engellenme, duygusal çöküntü, gerginlik ve çatışmalar yaratır.
Stres Tipleri
Stres derecelerine göre 3’e ayrılabilir:
- Günlük stresler: Trafik sıkışıklığı, gündelik yaşamdaki sıkıntılar ve aksamalar gibi nedenlere dayanır.
- Gelişimsel stresler: Kişinin kronolojik yaşıyla bağlantılı yaşanan; ergenlik, orta yaş krizleri, menopoz dönemi krizleri olarak sıralanabilir.
- Hayat krizleri: İnsan hayatına önemli ölçüde yön veren, hayatını etkileyebilecek olaylardır. Ölümler, boşanmalar, ayrılıklar, hastalıklar vb...
Stres Belirtileri
Stres vücuttaki birçok organda artış gösteren bir uyarılmaya neden olabilir. Organlardaki bu artış gösteren aktivite, adrenal bezlerden salgılanan hormonlar tarafından ve merkezi sinir sistemi yoluyla salgılanır. Akut stres, nabızda ve kan basıncında bir artışla, solumanın sıklaşmasıyla, ayrıca avuç içlerinin terlemesi ve ani üşüme hissiyle sonuçlanabilir. Kronik stres ise depresyona yol açabilir, bağışıklık sistemine zarar verebilir ve uyku problemleri yaratabilir.
Stres Yönetimi
Doğru nefes ve gevşeme teknikleri ile fiziksel aktivite stresin en önemli tedavilerinden biridir. Böylelikle, bedende rahatlama sağlanması kişinin duygu ve düşüncedeki olumsuzluklarla çok daha kolay baş edebilmesini sağlar.
Stresi Azaltmanın Yolları
Stres altındaki kişilere ağır sporlar önerilmez, sevdikleri fiziksel egzersizleri yapmaları tavsiye edilir. Zorlanmadan yapabilecekleri açık hava yürüyüşleri bile yararlıdır. Yürüyüş aynı zamanda kaliteli ve derin uyku alınmasını da sağlar ki bu durum stresle baş etmede önemli faktörlerden biridir.
Stres Herkesi Farklı Etkiler
İki kişi aynı şeyi yaşayabilir fakat biri strese karşı dayanıklı olurken diğeri stresten çok etkilenebilir. Çünkü herkesin dayanma gücü birbirinden farklıdır. Bunun altında kişilik özelliklerinin, sosyal desteğin olmasının, maddi yeterliliklerin ve en önemlisi geçmiş yaşantıların büyük önemi vardır. Geçmişte şu andaki durumuna etki edecek bir stres yaşayan bir kişinin stres kaynağı olaya bakışı daha farklı olabilir.
En Stresli Meslekler
- Günlük yaşam krizlerinin ve mücadelenin çok fazla yaşandığı, başa çıkmanın zorlaştığı meslekler; öğretmenlik, polislik, vb.
- Fiziki koşulları zorlayıcı, tozlu, gürültülü, aşırı sıcak ya da soğukta çalışılan işler, vardiyalı ya da gece işleri, vb.
- Yoğun rekabet ve zaman baskısı altında çalışan doktorlar, bankacılar, borsacılar ve gazeteciler, vb.
- Psikolojik talebin fazla olduğu ama inisiyatif kullanılamayan yönetici asistanlığı gibi meslekler.
